Waarin liggen onze koeien ?
Boxstrooimiddelen, de keuze is reuze en dat maakt de keuze niet makkelijker. Ondanks
dat het type strooisel invloed heeft op de ontwikkeling van bacteriën in het
ligbed, blijft het management de belangrijkste factor voor het verlagen van de
infectiedruk. We zetten wat zaken op een rij.
Hoogproductieve koeien liggen gemiddeld wel zo’n 10 tot 14 uur.
Een lange ligtijd levert veel positieve effecten op. De klauwen worden minder
belast, de koe herkauwt meer en er gaat meer bloed door het uier. Een uur extra
ligtijd levert zomaar 0,5 tot 1 kg meer melk per dag op. Maar, door bevuiling
van mest en melk is de ligbox ook een ideale broedplaats voor schadelijke
bacteriën. Zorg daarom voor een goede
ligboxhygiëne om te voorkomen dat het paard achter de wagen wordt gespannen.
Meest voorkomende bacteriën
- Escherichia coli is een typische omgevingsgebonden bacterie die veel voorkomt in boxen en mest. Tussen 15°C en 45°C vermenigvuldigen deze bacteriën zich razendsnel.
- Klebsiella is een gemene bacterie die voorkomt in de bodem en vaak via het strooisel in de stal terecht komt. Via de mest worden het ligbed, de looppaden en de huid van de koe besmet. Bij warm weer vermenigvuldigt deze bacterie zich explosief.
- Streptococcus uberis komt met name voor in de leefomgeving van een koe. Deze bacterie gedijt goed bijeen slechte ventilatie, matige huisvesting en overbezetting. Hij nestelt zich graag in de afkalfstal en in de ligbox.
- Staphylococcus aureus kent voornamelijk koegebonden eigenschappen. Deze bacterie zit op de speenhuid en in de melk. Overdracht tussen dieren vindt veelal plaats rondom en tijdens het melken. Speendesinfectie na het melken is een belangrijke maatregel om de besmettingsrisico's te beperken.
Voorkom beschadiging van de huid
Om de infectiedruk te verlagen wordt vaak kalk in de box gestrooid. Dit verhoogt de pH wat tijdelijk een bacteriedodende werking heeft. Deze werking is slechts 12 uur van toepassing. Het gebruik van kalk kent ook nadelen. De hoge pH waarde van kalk is schadelijk voor de huid. Zeker als de spenen gedesinfecteerd worden met de middel op jodiumbasis heeft kalk een verschalende werking op de speen.
Eerste barrière
Een gezonde huid is nog altijd de eerste barrière tegen schadelijke bacteriën dus is het belangrijk om deze intact te houden. Een effectief hulpmiddel voor een hygiënisch ligbed is BoxClean®. Met een huidneutrale pH waarde verstoort BoxClean de melkzuurmantel van de speenhuid niet waardoor deze in goede conditie blijft. Dit geldt ook voor de huid van de klauwen.
Boxclean | Controlegroep* | |||
Geteste bacteriën | 1 uur | 2 dagen | 1 uur | 2 dagen |
Staphylococcus Aureus | 3700 | 260 | 49.700.000 | 26.200.000 |
Streptococcus Uberis | 20 | <10 | 5.300.000 | 3.300.000 |
Streptococcus Suis serovar 7 | 30 | <10 | 460.000 | 24.000 |
Eschericha Coli | 90.000 | <10 | 73.000.000 | 250.000.000 |
Klebsiella Pneumoniae | 40 | 40 | 4.200.000 | 36.000.000 |
Tabel 1: Aantal bacteriën (cfu/ml) na gebruik BoxClean
*) Bij de controlegroep is geen enkel boxstrooimiddel gebruikt
Tips voor een hygiënisch ligbed
- Goede mestconsistentie is de eerste stap in het schoon houden van de koeien, bekijk het rantsoen kritisch.
- Zorg voor een droge opslagplaats voor de boxvulling en voorkom condensvorming.
- Verwijder mest van roostervloer, uit de afkalfstal en ziekenboeg.
- Controleer dagelijks (bij warm weer 2x daags) de ligboxen op vervuiling.
- Scheer de uiers en staarten.